Màng bọc thực phẩm có hấp được không? Câu hỏi tưởng đơn giản nhưng khiến nhiều người và đặc biệt là các bà nội trợ bối rối. Thực tế, không phải loại màng bọc nào cũng an toàn khi tiếp xúc với nhiệt độ cao. Bài viết này, Reyouns sẽ giải đáp chi tiết, giúp các bà nội trợ lựa chọn đúng sản phẩm và sử dụng thông minh để bảo vệ sức khỏe cả gia đình. Cùng khám phá bí quyết dùng màng bọc khi hấp thức ăn chuẩn khoa học ngay sau đây!
Bốc trần sự thật về màng bọc thực phẩm có hấp được không?
Hiện tượng thôi nhiễm Polymer
Hầu hết các loại màng bọc thực phẩm phổ biến trên thị trường được làm từ các loại polymer như Polyvinyl Chloride (PVC), Polyethylene (PE) hoặc Polypropylene (PP). Các polymer này bản thân chúng tương đối trơ và ổn định ở nhiệt độ phòng. Tuy nhiên, để tạo ra màng bọc có độ dẻo, dai và bám dính tốt, nhà sản xuất thường phải thêm vào các chất phụ gia, điển hình là chất hóa dẻo (plasticizer).
Khi màng bọc thực phẩm tiếp xúc với nhiệt độ cao như khi hấp, cấu trúc hóa học của polymer và các chất phụ gia có thể bị phá vỡ. Điều này dẫn đến hiện tượng “thôi nhiễm” – tức là các phân tử polymer nhỏ hơn, chất hóa dẻo, hoặc các chất phụ gia khác có thể di chuyển từ màng bọc vào thực phẩm. Nếu những chất này là độc hại hoặc không an toàn cho sức khỏe, chúng có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực khi chúng ta tiêu thụ thực phẩm đó.
Đặc biệt, các chất hóa dẻo nhóm Phthalate thường được sử dụng trong PVC đã được các nghiên cứu khoa học chỉ ra có khả năng gây rối loạn nội tiết tố, ảnh hưởng đến hệ sinh sản và sự phát triển của trẻ em. Đây chính là lý do vì sao việc đặt câu hỏi màng bọc thực phẩm có hấp được không lại quan trọng đến vậy.
Thí nghiệm thực tế
Để trả lời rõ hơn cho câu hỏi màng bọc thực phẩm có hấp được không, nhiều tổ chức khoa học và người tiêu dùng đã tiến hành các thí nghiệm thực tế. Trong các thí nghiệm này, thực phẩm được bọc bằng các loại màng bọc thực phẩm khác nhau và đem hấp ở nhiệt độ cao. Sau đó, thực phẩm được phân tích để tìm kiếm sự hiện diện của các chất độc hại.
Màng bọc PVC thường cho thấy mức độ thôi nhiễm chất hóa dẻo cao nhất khi hấp, đặc biệt là với các loại thực phẩm dầu mỡ. Có khả năng chịu nhiệt tốt hơn PVC là màng bọc PE và PP và mức độ thôi nhiễm thường thấp hơn, nhưng vẫn không phải là không có. Một số nghiên cứu vẫn ghi nhận sự di chuyển của các chất từ màng bọc sang thực phẩm ở nhiệt độ hấp cao. Bên cạnh đó, các màng bọc chuyên dụng chịu nhiệt được thiết kế đặc biệt cho lò vi sóng hoặc hấp thường nhưng phải tuân thủ hướng dẫn của nhà sản xuất.
Màng bọc thực phẩm có hấp được không?
Khi sử dụng màng bọc thực phẩm để hâm nóng bằng lò vi sóng hoặc vỉ hấp của nồi cơm điện, nhiệt độ cao có thể khiến các hóa chất như Phthalates và DEHA trong màng bọc giải phóng ra các chất có khả năng gây ung thư. Do đó, không phải loại màng bọc thực phẩm nào cũng có thể dùng để hấp hoặc sử dụng trong lò vi sóng. Một số loại màng bọc thực phẩm có thể hấp được nếu trên bao bì nhà sản xuất có ghi rõ là chịu nhiệt, an toàn khi sử dụng ở nhiệt độ cao. Những loại này có thể dùng để:
- Hấp cách thủy trong thời gian ngắn
- Hâm nóng thực phẩm bằng lò vi sóng
So sánh 4 loại màng bọc thực phẩm phổ biến
Màng bọc PVC (Polyvinyl Chloride)
Đặc điểm: Đây là loại màng bọc thực phẩm phổ biến nhất trên thị trường nhờ giá thành rẻ và khả năng bám dính tốt. Màng PVC thường có độ trong suốt và độ dẻo cao. Để đạt được độ dẻo này, nhà sản xuất thường thêm vào các chất hóa dẻo (plasticizer) như DEHA hoặc DEHP.
Khả năng chịu nhiệt: PVC có điểm nóng chảy tương đối thấp, khoảng 100-130°C. Khi gặp nhiệt độ cao, đặc biệt là nhiệt độ hấp (thường trên 100°C), các chất hóa dẻo có thể bị thôi nhiễm vào thực phẩm, nhất là thực phẩm có chứa dầu mỡ. Màng bọc thực phẩm có hấp được không? Thì tuyệt đối không nên hấp với màng bọc PVC thông thường. Rủi ro thôi nhiễm chất hóa dẻo rất cao, ảnh hưởng đến sức khỏe.
Màng bọc PE (Polyethylene)
Đặc điểm: Màng PE được làm từ nhựa polyethylene, một loại nhựa an toàn hơn PVC. Màng PE thường có độ trong, dai, ít dẻo và không có mùi đặc trưng như PVC. Nó không cần chất hóa dẻo để duy trì độ dẻo.
Khả năng chịu nhiệt: PE có khả năng chịu nhiệt tốt hơn PVC, với điểm nóng chảy khoảng 110-120°C. Tuy nhiên, PE cũng có thể bị biến dạng và thôi nhiễm một số chất ở nhiệt độ quá cao hoặc khi tiếp xúc lâu dài với nhiệt.
Mặc dù an toàn hơn PVC, nhưng không nên hấp trực tiếp với màng bọc PE nếu không phải là loại chuyên dụng dùng được trong nhiệt độ cao, đặc biệt là khi thực phẩm tiếp xúc trực tiếp với màng hoặc khi hấp trong thời gian dài. Có thể sử dụng để che đậy sơ qua, tránh hơi nước bắn vào, nhưng nên tạo khoảng cách giữa màng và thực phẩm. Vẫn cần cân nhắc kỹ khi tự hỏi màng bọc thực phẩm có hấp được không với PE.
Trên thị trường hiện nay, màng bọc PE và PVC có 2 kích thước chính dùng cho thực phẩm là màng bọc thực phẩm 30cm và màng bọc thực phẩm 45cm. Tùy vào mục đích sử dụng và độ lớn của thực phẩm mà bạn có thể chọn loại phù hợp.
Màng bọc PP (Polypropylene)
Đặc điểm: Màng PP được làm từ nhựa polypropylene, loại nhựa được đánh giá là an toàn nhất trong các loại nhựa phổ biến dùng làm màng bọc. PP có độ bền nhiệt cao, độ trong suốt tốt và ít bị kéo dãn.
Khả năng chịu nhiệt: PP có khả năng chịu nhiệt rất tốt, với điểm nóng chảy khoảng 160-170°C, cao hơn hẳn so với PVC và PE. Do đó, nó ít có nguy cơ thôi nhiễm chất độc hại ở nhiệt độ hấp thông thường.
Màng bọc PP là lựa chọn tốt nhất trong số các loại màng bọc nhựa thông thường nếu bạn bắt buộc phải hấp với màng bọc. Tuy nhiên, hãy đảm bảo rằng màng bọc được dán nhãn rõ ràng là an toàn khi dùng trong lò vi sóng hoặc an toàn khi hấp. Mặc dù vậy, việc hạn chế tối đa tiếp xúc trực tiếp với nhiệt độ cao vẫn là tốt nhất. Đây là câu trả lời khả quan nhất cho câu hỏi màng bọc thực phẩm có hấp được không.
Màng bọc Silicon
Đặc điểm: Đây không phải là màng bọc dùng một lần mà là loại nắp đậy hoặc tấm bọc tái sử dụng được làm từ silicone cấp thực phẩm. Silicone có độ bền cao, đàn hồi tốt và khả năng chịu nhiệt vượt trội.
Khả năng chịu nhiệt: Silicone cấp thực phẩm có thể chịu được nhiệt độ rất cao, từ -40°C đến 230°C hoặc hơn, an toàn cho cả lò nướng, lò vi sóng và hấp.
Đối với màng bọc này có thể hấp được một cách an toàn. Màng bọc hoặc nắp đậy silicone là lựa chọn lý tưởng cho việc hấp thức ăn, vừa an toàn cho sức khỏe, vừa thân thiện với môi trường vì có thể tái sử dụng nhiều lần. Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp cho câu hỏi màng bọc thực phẩm có hấp được không, silicone là một câu trả lời tuyệt vời.
Cách nhận biết màng bọc thực phẩm có hấp được hay không?
Kiểm tra kí hiệu
Hãy tìm hình tam giác có số 3 (PVC) nghĩa là tuyệt đối không được hấp vì rủi ro thôi nhiễm hóa chất độc hại rất cao. Ngược lại, số 5 (PP) là lựa chọn an toàn nhất trong các loại nhựa phổ biến và có thể dùng để hấp nếu bao bì có thêm ghi chú “an toàn trong lò vi sóng” hoặc “an toàn để hấp”. Các loại khác như số 2 (HDPE) hoặc số 4 (LDPE) cần được sử dụng thận trọng, tốt nhất là tránh hấp trực tiếp.
Thử nghiệm đơn giản
Nếu không có ký hiệu rõ ràng, bạn có thể dựa vào cảm quan để đoán màng bọc thực phẩm có hấp được hay không. Màng bọc thực phẩm PVC thường rất dẻo và bám dính tốt, trong khi PE và PP thì dai và ít dẻo hơn. Về độ trong suốt, PVC thường trong và bóng, PE hơi đục, còn PP thì trong và cứng cáp. Nếu màng quá dẻo và dễ dính, rất có thể đó là PVC – loại tuyệt đối không nên dùng để hấp vì nguy cơ thôi nhiễm chất độc hại rất cao.
Một cách thử nghiệm khác để kiểm tra màng bọc thực phẩm có hấp được hay không là đốt nhẹ (tuyệt đối cẩn thận và đảm bảo an toàn, thông thoáng). Khi đốt, màng bọc thực phẩm PVC sẽ có mùi hắc, khét và ngọn lửa màu xanh lá cây hoặc vàng kèm khói đen, cho thấy sự hiện diện của Clo độc hại.
Ngược lại, PE khi cháy sẽ chảy mềm như sáp với mùi nến, còn PP cũng chảy mềm nhưng có mùi nhựa cháy nhẹ và ngọn lửa màu xanh lam. Những dấu hiệu này giúp bạn nhận biết chất liệu và đưa ra quyết định đúng đắn về việc có nên sử dụng để hấp hay không.
Những lưu ý khi sử dụng màng bọc thực phẩm để hấp
- Luôn đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trên bao bì.
- Không để màng bọc tiếp xúc trực tiếp với thực phẩm có dầu hay mỡ nóng, vì chúng có thể làm tăng nguy cơ sinh chất độc.
- Tránh để màng bọc chạm vào thành nồi hoặc mặt nóng trong lò vi sóng.
- Không hấp ở nhiệt độ quá cao hoặc trong thời gian quá dài.
Nếu bắt buộc phải sử dụng màng bọc thực phẩm khi hấp thì hãy ưu tiên những loại màng bọc làm từ PP (ký hiếu số 5) và có nhãn an toàn cho cả lo vi sóng, hấp. Luôn tạo khoảng cách giữa màng bọc và thực phẩm. Chọc thủng lỗ thoát hơi để giảm áp suất và nhiệt độ. Gỡ bỏ màng bọc ngay sau khi hấp. Tuyệt đối không tái sử dụng mang bọc đã qua sử dụng nhiệt.
Hãy là người tiêu dùng thông thái, luôn đặt sự an toàn về sức khỏe lên hàng đầu trong mỗi quyết định nấu nướng của mình và qua bài viết này sẽ giúp bạn không còn băn khoăn về việc màng bọc thực phẩm có hấp được không nữa. Nếu muốn mua màng bọc thực phẩm chất lượng, hãy liên hệ Reyouns để được tư vấn cụ thể và giải đáp mọi thắc mắc.
